ਸ਼ਬਦ ਝਰੋਖਾ

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਫਾਇਦਾ ਹੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਖ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਤਾਂ ਭਾਈ ‘ਪੌਂ ਬਾਰਾਂ’ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਰਨ ਉਜਾਗਰ ਹੋਣ ਦੀ ਕ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਪਹੁ-ਫੁੱਟਣਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ, ‘ਚਿੜੀ ਚੁਹਕੀ ਪਹੁ ਫੁਟੀ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਵਾਰਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਇਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦੇ ਵਾਂਢੇ ਅਕਸਰ ਪੈਦਲ ਜਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਂਜ ਇਹ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਇਸ ਲੇਖ ਲੜੀ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਿੰਦ-ਯੂਰਪੀ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਭਾਵੇਂ ਮਨੁੱਖ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਚੁਕਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਕਰੜੇ, ਠੋਸ ਮਾਦੇ ਬਿਨਾ ਉਸ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਪੱਥਰ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਮਨੁੱਖ ਜਾਂ ਜਾਨਵਰ ਆਦਿ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਕਈ ਸ਼ਬਦ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਸਰੀਰ, ਤਨ, ਪਿੰਡਾ, ਕਾਇਆ, ਜਿਸਮ, ਬਦਨ, ਦੇਹ ਆਦਿ। ਭਾਵੇਂ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂਵਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਕਹਾਵਤਾਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਉਲਟੇ ਬਾਂਸ ਬਰੇਲੀ ਨੂੰ, ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਸ਼ੌਕੀਨ ਤੇ ਬੋਝੇ ‘ਚ ਗਾਜਰਾਂ, ਪਿਸ਼ੌਰ ਪਿਸ਼ੌਰ ਈ ਏ, […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਪਰਾਲੀ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਹੈ, ਘੋਰ ਨਿੰਦਾ ਦੀ ਪਾਤਰ ਬਣੀ ਹੋਈ, ਨਿਮਾਣੀ ਪਰਾਲੀ ਜੋ ਗਰੀਬਾਂ ਦੀਆਂ ਝੁੱਗੀਆਂ-ਝੌਪੜੀਆਂ ਵਿਚ ਛੱਤ ਦਾ ਕੰਮ ਦਿੰਦੀ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਹਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕੁਝ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਸਥਾਨ, ਨਾਂਵਾਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਸ ਦੇਸ਼, ਸ਼ਹਿਰ, ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਥਾਂ […]

ਬਲਜੀਤ ਬਾਸੀ ਖੱਬਾ-ਸੱਜਾ ਵਾਲੇ ਲੇਖ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਜਾਣਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਇਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਹੱਥ ਦੇ ਪਾਸੇ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ […]